การศึกษาจัดอยู่ในประชาคมสังคมและวัฒนธรรม ซึ่งจะมีบทบาทสำคัญที่จะส่งเสริมให้ประชาคมด้านอื่นๆให้มีความเข้มแข็ง เนื่องจากการศึกษาเป็นรากฐานของการพัฒนาในทุกๆ ด้าน ดังนั้นควรมีการปรับตัวและการเตรียมความพร้อมในด้านต่างๆ ดังต่อไปนี้
การเตรียมความพร้อมของรัฐบาล คือ กระทรวงศึกษาธิการและกระทรวงที่เกี่ยวข้อง และหน่วยงานที่เกี่ยวกับสถาบันอุดมศึกษาควรมีนโยบายและแผนยุทธศาสตร์ในการรองรับการเตรียมความพร้อมของอุดมศึกษาไทยในการก้าวเข้าสู่ประชาคมอาเซียน สำหรับนโยบายที่รองรับการเข้าสู่ประชาคมอาเซียนของรัฐบาลยังไม่มีความชัดเจนมากนักจึงเตรียมความพร้อมในการก้าวเข้าสู่ประชาคมอาเซียนแก่มหาวิทยาลัยในประเทศไทยอย่างเป็นสมบูรณ์ โดยการปรับตัวด้านการเตรียมความของอาจารย์ บุคลากร โดยอาจารย์ในมหาวิทยาลัยต่างๆ จะต้องพัฒนาศักยภาพของตนเองทางด้านการเรียนการสอน การวิจัย โดยเฉพาะภาษาอังกฤษที่เป็นตัวกลางในการสื่อสาร สำหรับมหาวิทยาลัยควรจะเน้นการศึกษาที่สามารถทำให้นักศึกษาสามารถนำมาใช้ในชีวิตประจำวันให้ได้มากที่สุดเพื่อเตรียมความพร้อมในการเข้าสู่อาเซียน ทั้งนี้ทางมหาวิทยาลัยควรให้ความสำคัญในด้านต่างๆเหล่านี้ ไม่ว่าจะเป็นด้านอาจารย์ หรือบุคลากร แล้วจะต้องคำนึงถึงคุณภาพการให้บริการด้วย
การปรับตัวด้านการเตรียมความพร้อมของนักศึกษา คือ นักศึกษาจะต้องเรียนรู้ปรับตัวและเตรียมพร้อมรับมือกับสถานการณ์ในอนาคตซึ่งนักศึกษาจะต้องมีความสนใจและตระหนักถึงผลที่เกิดขึ้นจากการรวมตัวของประเทศต่างๆ สู่ประชาคมอาเซียนซึ่งเป็นสังคมยุคใหม่ จึงจำเป็นต้องปรับทั้งกระบวนการเรียนรู้ ปรับทัศนคติที่จะต้องตระหนักถึงความเป็นชาติ การปรับกระบวนทัศน์การเรียนรู้ยุคใหม่ควรเป็นไปอย่างมีเป้าหมาย การสร้างความสามารถในการทำงานร่วมกับผู้อื่นที่ต่างวัฒนธรรมได้และเรียนรู้ประเทศเพื่อนบ้านทั้งในด้านประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมเพื่อให้เกิดความเข้าใจอันดีซึ่งเป็นการสร้างโอกาสในการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ ต้องเพิ่มทักษะทางด้านภาษาอังกฤษให้มากขึ้นให้สามารถสื่อสารได้เป็นอย่างดี
ซึ่งจะเห็นได้ว่าการพัฒนาคุณภาพของการอุดมศึกษาที่สำคัญ สถาบันอุดมศึกษาจำเป็นต้องตระหนึกถึงในเรื่องนี้ เพื่อเสริมสร้างจุดแข็งและแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ใหม่ๆซึ่งกันและกันโดยสถาบันการศึกษาจะต้องมุ่งเน้นด้านภาษาเพื่อใช้ในการสื่อสารให้มากขึ้นเพื่อจะได้รับมือกับการเข้าสู่อาเซียนได้